Specjalny Program Akcesyjny na Rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development – SAPARD) – jeden z programów przedakcesyjnych, który został uruchomiony ze względu na duże braki w rozwoju gospodarczym na obszarach wiejskich na terenie wszystkich państw kandydujących. Ze środków SAPARD finansowane były ponadto inwestycje w rolnictwie i przemyśle spożywczym. Z programu SAPARD korzystają gminy (drogi, oczyszczalnie ścieków), rolnicy (modernizacja gospodarstw rolnych), przedsiębiorstwa (dostosowanie produkcji żywności do norm UE, tworzenie nowych miejsc pracy).
Słownik
-
SAPARD
-
Sektorowy program operacyjny (Sectoral operational programmes)
dokument służący realizacji Narodowego Planu Rozwoju, składający się ze spójnego zestawienia priorytetów operacyjnych i działań, odnoszący się do sektora gospodarki, przygotowany przez właściwego ministra.
-
Sieci TEN (Trans European Networks)
sieci infrastruktury transportowej obejmujące połączenia transportowe, telekomunikacyjne i energetyczne w ramach Unii.
-
Specjalny Program Przygotowawczy do Funduszy Strukturalnych (Special Preparatory Programme – SPP)
program pomocowy w ramach programu Phare`98 Phare, przygotowujący instytucje w regionach do absorpcji pomocy o charakterze strukturalnym, która była udzielana przez Unię Europejską w okresie preakcesyjnym oraz w pierwszych latach po uzyskaniu członkostwa. Działania podejmowane w ramach programu SPP zgrupowano w trzech komponentach:
wsparcie dla przygotowania strategii rozwojowych;
ustanowienie podstaw prawnych i administracyjnych dla Funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, jak również dla uruchomienia instrumentów pomocy preakcesyjnej w ramach programów ISPA i SAPARD;
przygotowanie zintegrowanych programów rozwoju regionalnego w wybranych regionach.
Społeczeństwo informacyjne (Information Society) – stworzenie sieci technologii informacyjnej, która zmieni w zasadniczy sposób warunki życia i pracy w Europie. Aby Europa mogła odnieść korzyści z „digitalnej Europy”, Komisja przyjęła w 1996 r. program „Europa jako pionier globalnego społeczeństwa informacyjnego; dynamiczny plan działania”. -
Spójność gospodarcza (Economic cohesion)
mierzona za pomocą produktu krajowego brutto na mieszkańca, uwzględniając parytet siły nabywczej. Analizowana w układzie państw oraz regionów typu NUTS II i NUTS III.
-
Spójność przestrzenna (Territorial cohesion)
mierzona czasem przejazdu do danego obszaru komunikacją lotniczą, drogową i kolejową. Używa się także wskaźnika ilości konsumentów osiąganych w danych czasie. Analizowana w układzie państw oraz regionów typu NUTS II i NUTS III.
-
Spójność społeczna (Social cohesion)
mierzona za pomocą wskaźnika stopy bezrobocia, ale coraz częściej jako miernik uwzględnia się stopę partycypacji (miernik określający, jaka część ludności w wieku produkcyjnym znajduje zatrudnienie). Analizowana w układzie państw oraz regionów typu NUTS II i NUTS III.
-
Spójność strategii
logiczny układ elementów i treści strategii zapewniający realizację celu nadrzędnego, zgodny z innymi dokumentami właściwymi dla danej dziedziny objętej programowaniem oraz odpowiednimi szerszymi tematycznie lub horyzontalnie dokumentami strategicznymi i regulacjami prawnymi.
-
Strategia Goeteborska (The Goeteborg Strategy)
Strategia Lizbońska podczas szczytu Rady Europejskiej w Goeteborgu w 2001 r. została uzupełniona o nowy element związany z ochroną środowiska i osiąganiem zrównoważonego i trwałego rozwoju (Communication from the Commission: A Sustainable Europe for a BetterWorld: A European Union Strategy for Sustainable Development, 15.5.2001, COM(2001)264 final).
-
Strategia Lizbońska (The Lisbon Strategy)
program społeczno-gospodarczy Unii Europejskiej, który ma na celu stworzenie do 2010 r. na terytorium Europy najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki na świecie, opartej na wiedzy, zdolnej do długotrwałego rozwoju, tworzącej większą liczbę lepszych miejsc pracy oraz charakteryzującej się większą spójnością społeczną. Uchwalona została w 2000 roku podczas szczytu Rady Europejskiej w Lizbonie (Communication from the Commission: Common Actions for Growth and Employment: The Community Lisbon Programme, 20.7.2005, COM(2005) 330 final).
-
Strategia rozwoju regionu (Regional Development Strategy)
koncepcja systemowego działania na rzecz długotrwałego rozwoju regionu poprzez racjonalną alokację zasobów oraz dokument określający sposoby postępowania w celu realizacji wspólnie ustalonych celów.
-
Strategia wykorzystania Funduszu Spójności
dokument określający kierunki wydatkowania środków z Funduszu Spójności, uzgodniony z Komisją Europejską, przygotowany przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego.
-
Subsydiarność (Subsidiary)
jedna z podstawowych zasad ustrojowych Unii Europejskiej. Oznacza, że na szczeblu wspólnotowym powinny być podejmowane tylko te działania, które zapewniają większą skuteczność i efektywność, niż w przypadku gdyby prowadzenie stosownych akcji pozostawić w wyłącznej kompetencji rządów poszczególnych państw członkowskich.
-
System Informatyczny Monitoringu i Kontroli Finansowej Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności (SIMIK)
narzędzie informatyczne umożliwiające zarządzenie, monitorowanie, kontrolę i ocenę programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych, które zostało utworzone zgodnie z wymogiem wymiany danych i informacji nt. funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zawartym w art. 18.3.e Rozporządzenia 1260/1999/WE”.
-
System realizacji (Implementation System)
zasady i procedury obowiązujące instytucje uczestniczące we wdrażaniu Narodowego Planu Rozwoju, programów operacyjnych i strategii wykorzystania Funduszu Spójności, obejmujące monitorowanie, sprawozdawczość, kontrolę i ocenę.
-
Szacunkowy/indykatywny podział zobowiązań finansowych (Indicative breakdown of the commitment appropriation)
rodzaj planu finansowego, wyszczególniającego dla każdego priorytetu i roku finansowy wkład każdego Funduszu w dane działania lub operacje. Plan ten tworzy się na etapie przygotowywania dokumentów programowych.